مته چیست؟
مته یک قطعه فلزی است که از آن جهت سوراخ کاری روی انواع سطوح مختلف استفاده می شود و از تنوع زیادی نیز برخوردار است. انواع مته را می توان در زمان هایی که نیاز به سوراخ کاری داریم استفاده کنیم .مته وسیله‌ای تیز است که اکثرا به کمک انواع دریل به حالت چرخان در می‌آید و با چرخیدن سبب بیرون ریختن براده و ایجاد سوراخ به شکل استوانه با راسی شبیه مخروط میشود و به امتداد محور طولی پیشروی می‌کند. عمل برش توسط دو لبه تیز در نوک مته انجام میشود و براده‌ها از راه یک شکاف حلزونی شکل به صورت مدون خارج می‌شوند.
مته بلند چیست:
مته بلند ابزاری است که از آن برای سوراخ کردن مواد و وسایل چوبی یا MDF استفاده میشود. معمولاً انواع مته را با وسیله‌ای به نام دریل به کار می‌برند.مته درون دریل قرار گرفته، دریل با سرعت زیاد می‌چرخد و این امر باعث سوراخ شدن وسیله‌ی مورد نظر میشود.مته‌ها معمولاً سوراخ‌هایی به شکل دایره و درنهایت به شکل استوانه‌ایجاد می‌کنند؛ اما انواع خاصی از مته‌ها هم هستند که می‌توانند سوراخ‌هایی به شکل‌های متفاوتی ایجاد کنند.مته بلند از ارتفاع بلندتری نسبت به مته کوتاه دارد. که معمولا در سوراخکاریهای که عمق سوراخ در قطعات بیشتر است به کار برده می شود.برعکس مته های کوتاه احتمال شکستن این نوع مته زیاد است. بهتر است در موقع سوراخکاری با این نوع مته ها از سرعت های پایین در دریل یا ماشین های تراش استفاده بشود.
کاربرد مته چیست:
كاربرد اصلی مته را مي توان به طور كلی در ايجاد سوراخ در سطوح مختلف و در سايز های مختلف از نظر قطر و طول يا عمق در نظر گرفت..مته ها بر روی دستگاه های مختلفی نظير دريل ها، دستگاه های تراشكاری، فرزهای مينياتوری و … متصل مي شوند و از گونه اقلام مصرفي به شمار مي آيند. حتي در صورتی كه متريال مته از بهترين نوع هم باشد، باز هم از كالاهای مصرفی بوده و در نهايت پس از مصرف اصطلاحا كند می شود و به اتمام مي رسد. تفاوت مته ها از نظر جنس با متريال خوب و معمولي تنها در تعداد سوراخ هايي كه مي شود با هر مته ايجاد نمود مشخص مي شود و طول عمر هر مدل به متريال آن بستگی دارد.
مواد سازنده مته ها:
مته ها بسته به نوع کاربردشان دارای جنس های مختلفی هستند.
(فولاد ها):
مته فولادی کم کربن : این مته ها فقط برای سوراخکاری سطح چوب استفاده می شوند، و دارای لبه نگهدارنده نیست و نیاز به تیز کردن مداوم ندارد. کارکردن روی چوب های سخت مانند (انواع درختان بلوط، افرا، نارون، توس، راش و …) می تواند طول عمر مته را افزایش دهد. این نوع مته طول عمر طولانی و قیمت بالایی دارد.
مته فولادی با کربن زیاد: این نوع مته های برای سوراخکاری سطح چوب و فلزات استفاده می شود و ضریب خطای کم در مقابل دما هنگام سوراخکاری دارند. این مته با درصد کربن بالا ساخته شده و همین امر باعث بهبودن بخشیدن پوسته فولادی مته می شود.
مته فولادی آلیاژی: این مته هنگام عملیات حرارتی مقاومت زیادی در برابر دما از خود نشان می دهد. بنابراین باعث می شود با سرعت بالا حتی در اثر اصطکاک به کار خود ادامه دهد. این نوع مته برای سوراخکاری روی فلزات، چوب سخت و دیگر موادی که سرعت برش بالاتری نیاز دارند استفاده شوند.
فولاد آلیاژی کبالت (HSS): این مته برای کاربرد های صنعتی سخت و حفاری ماشین آلات استفاده می شود و مقاومت بالایی در برابر دما از خود نشان می دهد. به همین دلیل برای سوراخکاری روی فولاد های ضد زنگ (استنلس استیل) مناسب می باشد. بزرگترین مشکل مته کبالت شکنندگی بودن آن است.
(پوشش ها):
اکسید سیاه: پوشش اکسید سیاه بروی مته مقاومت بالایی در برابر حرارت، چربی و خوردگی دارد. اکسید سیاه از پوشش های گران قیمت است و طول عمر بالایی دارد.
نیترید تیتانیوم: یکی از پوشش های سرامیکی بسیار سخت می باشد که می تواند عمر برشکاری را سه برابر افزایش دهد. مته نیترید تیتانیوم به خوبی تیز نمی شوند زیرا لبه های جدید دارای پوشش نیستند و نمیتوانند در حین کار پوشش مناسب را داشته باشند.
نیترید آلیاژ آلومینیوم – تیتانیوم : یکی از پوشش هایی که به طور معمول از آن استفاده می شود پوشش نیترید آلیاژ آلومینیوم است. این پوشش طول عمر کارکرد مته را پنچ برابر بیشتر می کنند.
پودر کربن : ااکثر از این ماده برای برش کاشی، سنگ و مواد خیلی سخت استفاده می شود. برای کاهش دمای تولید شده توسط مته در هنگام کار از آب برای خنک کردن و افزایش طول عمر مته استفاده می شود.
نیترید زیرکونیم: یکی از پوشش هایی که برای برخی ابزارهای صنعتی بکار می رود
انواع مته فولادی:
مته مخروطی: یکی از پر استفاده ترین انواع مته، مته مخروطی یا مته پله ای است که برای سوراخ نمودن بسیاری از فلزات و چوب از آن استفاده می شود. این مته شبیه درخت کاج می باشد به همین دلیل به آن مته کاجی نیز می گویند. از مزیت مهم این مته این است که با استفاده از این مته می توان هر اندازه ای را بدست آورد و احتیاج به عوض نمودن مته نمی باشد.
مته خزینه:مته خزینه که اصولا برای عملیات سوراخکاری به جای پیچ در فعالیت های ام دی اف کاری، کابیت سازی استفاده میشود. در هنگم کار با مته خزینه لرزش و ارتعاش خاصی صورت نمی گیرد به همین دلیل سطح مورد نظر شما به صورت یکدست شکل می گیرد.
مته کونیک:هنگام استفاده از مته کونیک حرارت زیاد و خاصی مشاهده می کنید که علت آن میتواند این باشد که نوک مته با سطح کار بیشتر در ارتباط است. این مته برای سایزبندی ها متفاوت و عموما بالا مورد استفاده قرار میگیرد.
مته آهن:مته آهن بیشتر برای سوراخ نمودن انواع آهن آلات استفاده می شود و دارای دو نوع مته آهن کوتاه و مته آهن بلند است.
مته آهن کوتاه:مته آهن کوتاه عموما برای سوراخکاری های ظریف و نازک استفاده می شود از مزیت بسیار جالب این مته این است که شکستی در هنگام سوراخ کاری به طور قطع رخ نمیدهد.
مته آهن بلند:مته آهن بلند برخلاف مته آهن کوتاه از ارتفاع بیشتری برخوردار است و برای سوراخکاری عمیق آهن آلات سخت کاربردی می باشد. این مته دقیقا برعکس مته آهن کوتاه احتمال شکستگی در ان زیاد می باشد و بهتر است در حین کار با این مته مراقب باشید.
مته مرغک:شکل این مته، استوانه ای می باشد. در این نوع مته اگر توجه کنید هر دو سر مته برای سوراخ نمودن که معمول برای زاویه 60 درجه کاربرد دارد استفاده می شود. مته مرغک برای آهنگری بسیار حائز اهمیت است.
مته الماسه:این نوع بتن برای سوارخکاری در بتن و مصالح ساختمانی استفاده می شود و توصیه می شود هنگام انجام عملیات دریل خود را در حالت چکشی قرار دهید تا عملیات سوراخکاری به صورت صحیح انجام شود.
مته پنج شیار:مته پنج شیار در واقع نوعی از مته الماسه به شمار می رود که بسیار با دوام در بین مته ها است. و برای سوراخ نمودن سنگ، گچ، آجر و بسیاری از موارد دیگر در مصالح سازی می توان استفاده نمود.
مته چهار شیار:مته چهار شیار همانند مته پنج شیار برای سوارخکاری بتن مورد استفاده قرار میگیرد با این تفاوت که تنها شوراخکاری خود را با قطر حدود 30 میلی متر همراه می کند. مته چهار شیار با نام مته چهار الماس نیز معروف می باشد.
مته آلومینیوم:مته آلومینیوم برای سوراخ نمودن فلزات نرم مانند برنج و مس بسیار مورد استفاده قرار می گیرد که شما برای عمق های بسیار زیاد می توانید از آن استفاده کنید.
مته برگی:مته برگی برای سوراخ نمودن حفره هایی به قطر بیش از 1 تا 1.2 اینچ در سطح چوب طراحی شده این مته از یک تیغه پهن و سر نوک تیز برخودار است که به فرورفتن مته در چوب و کنترل بهتر دریل کمک می کند.
مته اره ای:این مته با لبه های اره ای برای ایجاد سوراخ هایی بزرگتر برای نصب سخت افزاهای درب و یا مسیر ردیاب کردن سیم طراحی شده است. این مته حجم زیادی از گرد و خاک را تولید می کند به همین دلیل حفره ای در کنار این مته قرار گرته که بتواند آن ها خارج کند. مته ای که در قسمت داخلی قرار گرفته برای جلوگیری از خرچش و حفظ ثبات در نظر گرفته می شود.
مته گازور:برای کمد سازی، کابینت سازی و ام دی اف از لوله گازور یا لوله های مخفی استفاده می شود برای نصب یا درآوردن این لولا ها از مته گازور استفاده می کنند.
مته گرانیت:این نوع برای سوراخکاری سنگ گرانیت و برخی دیگر از سنگ ها کاربرد دارد. به علت ایجاد حرارت در هنگام سوراخکاری باید به کمک آب یا مواد خنک کننده مته را خنک نگه داشت و همچنین درهنگام استفاده از این نوع مته مانند مته الماسه بادی از حالت چکشی دریل استفاده کرد.
مته آهن کبالت دار آزارا
وقتی که نوبت به سوراخ کاری قطعات فلزی ضخیم و یا فلزاتی که به راحتی سوراخ نمی‌شوند می‌رسد ناخوداگاه انتخاب یک مته باکیفیت و تیز و دریل مناسب اولین فاکتورهایی هستند که به ذهن متبادر می شوند. برای انتخاب بهترین مته شناخت دقیق و آگاهی از کارایی آن میتواند به ما کمک بسیاری کند. در واقع، مته ابزاری تیز و برنده است که با چرخش سریع، قطعه کار را سوراخ کرده و براده برداری می کند. امروزه مته ها از لحاظ جنس، تنوع گسترده ای پیدا کردند و یکی از آلیاژهایی که کاربرد زیادی پیدا کرده، مته کبالت است. از باکیفیت ترین آنها می‌توان به مته کبالت آزارا AZARA اشاره کرد.
تفاوت مته آهن کبالت دار و مته آهن HSS معمولی
مته کبالت آزرا که در گروه مته های پیچشی یا Twist drill قرار میگیرد جزو مته های High speed steel یا به اختصار HSS است. فولاد تندبر یا HSS آلیاژی از فولاد است که دارای کربن وانادیوم و مولیبدن هم می باشد ولی مته های کبالت آزارا علاوه بر عناصر فوق دارای عنصر کبالت هم می باشد که به اختصار با حروف co نشان داده میشود. افزودن عنصر کبالت به مته‌های آزرا باعث می شود که در برابر حرارت بالایی که موقع سوراخکاری ایجاد می شود از خود مقاومت قابل توجهی نشان بدهد زیرا نقطه ذوب عنصر کبالت 1495 درجه سانتی گراد است.
از خصوصیات فولاد به کار رفته در مته های کبالت آزرا که به اختصار با HSS -CO نشان داده می شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد
عناصر تشکیل دهنده مته آهن کبالت دار آزارا
دارای ۱۸ درصد عنصر مولیبدن است که باعث میشود مته های آزرا در برابر تنش های حرارتی از خود مقاومت نشان بدهد همین افزایش مقاومت از نقاط مثبت مته های کبالت آزرا است که از دفرمه شدن و تغییر شکل پیدا کردن نوک مته (زاویه سر مته) هنگام سوراخکاری در تعداد یا قطر زیاد جلوگیری می کند. از عناصر دیگری که در آلیاژ مته های کبالت آزرا به کار رفته است عنصر کروم یا همان Cr است که مقدار آن حدود ۴ درصد می باشد. کروم باعث میشود که مته در برابر تنش های ضربه‌ای که هنگام سوراخکاری به آن وارد میشود مقاومت کرده و استحکام بیشتری پیدا کند.
یکی دیگر از عناصری که در آلیاژ فولاد مته های کبالت آزرا به کار رفته وانادیوم به میزان یک درصد است که همین مقدار کم از ساییدگی و خوردگی مته تا حد امکان جلوگیری می کند.
اما مهمترین عنصری که مته های کبالت آزرا را از مته های آهن متمایز می کند وجود عنصر کبالت است که در بالا به آن اشاره شد.
تفاوت مته آهن کبالت دار آزارا با انواع دیگر مته های کبالت دار
مقدار کبالت به کار رفته در آلیاژ مته های کبالت آزرا ۵ درصد است. افزودن عنصر کبالت باعث میشود که مته های آزرا در برابر حرارت مقاومت بسیار زیاد و خارق العاده ای از خود نشان دهند و به راحتی دماهای بالا را تحمل کرده و از ذوب شدن مته و قطعه کار جلوگیری کند یعنی قابلیت مقاومت در برابر حرارت بدون آنکه نیاز به خنک کاری مداوم داشته باشند همینطور باعث می شود که برندگی و تیزی مته های آزرا بسیار افزایش یابد و بتوانند به راحتی فلزات محکم و سخت مانند استیل، فولاد های کششی، چدن های ریخته گری، برنز و… را سوراخ کنند.
بسته بندی مته آهن کبالت دار آزارا
مته های کبالت آزرا موجود در بازار، در بسته بندی هایی بسیار محکم و شکیل ارائه می‌شوند. مته ها از سایز ۱ تا سایز ۸/۵ میلیمتر در بسته‌های ۱۰ عددی، از سایز ۹ تا ۱۳/۵ میلیمتر در بسته های ۵ عددی و از سایز ۱۴ تا سایز ۱۶ میلیمتر به صورت تکی در وکیوم های پلاستیکی به مصرف کنندگان و صنعتگران ارائه می شود. به عبارت دیگر مته های کبالت آزارا، از ۱ تا ۱۶ میلیمتر را شامل می شود.
دلایل انتخاب مته کبالت آزارا
مصرف مته های کبالت آزارا، امروزه بسیار فراگیر شده است و علاوه بر کارخانه ها و کارگاه های صنعتی، طیف گسترده‌ای از مردم عادی برای مصارف خانگی هم آن را به کار می برند و دلیل عمده آن هم این است که با داشتن مته کبالت آزارا، سطوح فلزی سخت و محکم، مفهوم خود را از دست می دهند و دیگر هیچ چیز غیر قابل سوراخ‌کردن نخواهد بود.
روش تشخیص مته آهن کبالت دار
اشتباه فاحشی که خیلی از مصرف کنندگان در انتخاب مته های کبالت می کنند،تشخیص از روی رنگ مته است. در ذهن خیلی از افراد اینگونه جا افتاده است که هر مته ای که قهوه ای یا به عبارتی خرمایی رنگ است مته کبالت است در صورتی که رنگ فقط برای پوشش مته است و در آلیاژ هیچ تاثیری نداشته و باعث برندگی و تیزی مته نخواهد شد. همیشه افرادی سودجو پیدا می‌شوند که از ناآگاهی مردم سو استفاده کرده و مته هایی را با رنگ خرمایی و برچسب کبالت به بازار عرضه می‌کنند و فقط هنگام کار مشخص میشود که جنس تقلبی است یعنی مته کبالت نیست و یک جنس معمولی است، اما تفاوت بارزی که مته های کبالت آزرا با مته های مشابهی که در بازار به عنوان کبالت ارائه می شود این است که دارای ۵ درصد کبالت واقعی است.
روش کار با مته آهن کبالت دار آزارا
.هنگام سوراخکاری با مته های کبالت آزارا نیازی نیست که به دریل یا به خودتان فشار زیادی وارد کنید زیرا آنقدر تیز و برنده هستند که با اندک فشاری به راحتی هر فلزی را سوراخ می کنند. مته های کبالت آزرا به خاطر این که با زاویه ۱۳۵ درجه تولید شده‌اند بیشترین تاثیر و تماس را با قطعه کار ایجاد می کنند و با شیارهای مناسب و عمیقی که دارند براده برداری را به سرعت انجام داده و از گیر کردن مته داخل قطعه و همچنین افزایش بیش از حد دما جلوگیری می کند.
نوک حمله مته آهن کبالت دار آزارا
نوک مته های کبالت آزرا مرکز گراست یعنی نیازی به نشانه گذاری سطح کار قبل از سوراخ کاری نیست و مته روی سطوح صیقلی سر نمی‌خورد و جابجا نمی شود و علاوه بر اینکه کار شسته رفته و تمیزتری هنگام سوراخکاری ارائه می دهد در کارگاه هایی که تعداد سوراخ کاری زیاد است از اتلاف وقت جلوگیری می کند.
آلیاژ به کار رفته در مته های کبالت آزارا علاوه بر اینکه عمر مته را افزایش می دهد از وارد شدن فشار بی مورد به دریل یا دیگر دستگاه‌های مرتبط با سوراخکاری جلوگیری می کند و مانع استهلاک دستگاه ها می شود
نکات ایمنی کار با مته آهن کبالت دار آزارا
رعایت نکاتی که باعث بازدهی بیشتر می شود از این قبیل است
مته های کبالت عموماً شکننده تر از مته های معمولی هستند برای همین بهتر است که حتماً قطعه کار ثابت باشد و تا حد امکان از لرزش دست یا خم کردن دریل امتناع کرد.
از محکم شدن مته درون سه نظام اطمینان حاصل شود. در غیر این صورت ممکن است مته درون قطعه کار گیر کند یا بشکند.
بهتر است قبل از شروع کار نکات ایمنی را رعایت کرده و از عینک و دستکش مناسب استفاده شود.
اگر تعداد سوراخ کاری زیاد است بهتر است از روغنهای روان کننده که باعث سهولت کار و مانع از افزایش دمای مته میشود استفاده کنید و مابین سوراخ کاری ها کمی مکث کنید تا دمای مته پایین بیاید و از سوختن نوک مته جلوگیری شود
هنگام شروع سوراخکاری از دور کم دریل استفاده شود و بعد از عمیق تر شدن سوراخ از دورهای بالاتر دریل استفاده کرد.
پس از اتمام کار مته را از سه نظام در آورده و بعد از از اینکه کاملاً خنک شد با فرچه سیمی شیارها را تمیز و با پارچه ای که به روغن روانکار آغشته است مته را پاک کنید
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.