فرز فرم الماسه ظریف کاری ۱۰ عددی دنباله ۳

فرز فرم چیست؟

فرز فرم به انگلیسی Carbide Burr ابزار جانبی تقریبا  کوچک با دو بخش اصلی میله یا دنباله فلزی و یک سر عاج دار می باشد که این دو قسمت به روش جوشکاری صنعتی به هم متصل شده‌اند. این ابزار روی انواع دستگاه های ساب و برش که دارای کولت استاندارد هستند مثل سنگ انگشتی گلو بلند و گلو کوتاه، یا فرز مینیاتوری و حکاکی و… قابل نصب می باشد. از فرز فرم برای ساب، پولیش، مسطح کردن سطح و لبه، پلیسه گیری، پرداخت ،اصلاح قطعات و … استفاده می‌شود. فرز فرم ها با توجه به نوع تیغه و سایز، در خانه، انواع کارگاه نجاری، قطعه سازی، تراشکاری، ساخت لوازم و ماکت، جواهر سازی و پروژه‌های هنری و… قابل اجرا هستند. از آن جا که نوع تیغه‌های آن ها به روش اتوماتیک و توسط دستگاه به طور دقیق طراحی می‌شود، بیشترین کاربرد اصلی آن ها در کارگاه‌های تراش و قطعه سازی فلزی است؛ جایی که بعد از برش‌های اولیه قطعه، از فرز فرم جهت صاف کردن و اصلاح قسمت‌های مختلف قطعه برش خورده استفاده می‌گردد.

فرز فرم‌ها ابزارهای چرخشی هستند که برای عملیاتی مانند سنگ زنی، سوراخ کاری، فرزکاری، پخ زدن، گرد کردن لبه، پرداخت سطوح و پلیسه گیری کاربرد دارند. تیغ فرز فرم‌ها بر روی فلزات آهنی و غیرآهنی، پلاستیک و چوب استفاده می‌شوند. آن‌ها به شکل سرکروی، مخروطی، استوانه‌ای با انتهای مستطیلی یا گرد، گنبدی و … هستند. این تنوع اشکال استفاده از آن ها را در کاربردهای متنوع امکان‌پذیر می‌کند. فرز فرم‌ها همچنین برای از بین بردن لبه‌های تیز و مواد اضافی استفاده می‌شوند.

فرز فرم‌ها را می‌توان بر روی بسیاری از مواد از جمله فولاد، آلومینیوم و چدن، انواع چوب، فایبرگلاس و پلاستیک استفاده کرد. همچنین، فرزهای فرم کارباید برای کار بر روی فلزات نرم‌ تری مانند طلا، پلاتین و نقره عالی هستند زیرا بدون شکستن یا کدر شدن ماندگاری طولانی دارند. موادی که فرز فرم کارباید روی آن کار می‌کند عبارتند از:

فولاد، فولاد کربن و فولاد ضد زنگ، چدن ،آلومینیوم ،تیتانیوم، کبالت، نیکل، طلا، پلاتین و نقره،سرامیک فایبرگلاس ،پلاستیک تقویت شده با فیبر کربن ، پلاستیک تقویت شده با الیاف شیشه، ،برنج، مس و برنز،فلز روی ،چوب

فرز فرم الماسه:

مته فرز فرم الماسه، یک نوع ابزار برش است که دارای برش‌های الماسی است. این ابزار برش معمولاً برای حذف مواد سخت مانند سرامیک، شیشه و فلزات سخت استفاده می‌شود.

با توجه به ویژگی‌های الماس به عنوان یکی از سخت‌ترین مواد معدنی، فرز فرم الماسه برای برش و حفر مواد سخت با دقت و کیفیت بالا به کار می‌رود. این ابزار برش معمولاً برای کارهای دقیق و حرفه‌ای در صنایع مختلف از جمله صنایع جواهرسازی، دندانپزشکی، فلزکاری و ساخت و تولید ابزارهای دقیق استفاده می‌شود.

فرز فرم مینیاتوری:

مته فرز فرم مینیاتوری، یک نوع مته است که برای کاربردهای دقیق و نیز برای انجام کارهایی در محل هایی با فضای محدود و کوچک استفاده می شود. این نوع مته، دارای سایز کوچکی است و به صورت استوانه‌ای و یا کروی تولید می‌شود.

فرز فرم مینیاتوری عموماً در صنایع دقیق مانند صنایع دندانپزشکی، صنعت الکترونیک، صنایع مجسمه سازی و طلاکوبی و همچنین در ساخت مدارهای چاپی استفاده می‌شود

مزایای استفاده از فرز فرم:

استفاده از فرز فرم برای انجام کارهای مختلف در صنایع مختلف، مزایای متعددی دارد. در زیر به برخی از این مزایا اشاره می کنیم:

دقت بالا: با استفاده از فرز فرم می توان ابعاد دقیقی را در قطعات مورد نظر تولید کرد. همچنین می‌توان برای ساختن شکل‌های پیچیده و طرح‌های خاص از فرز فرم استفاده کرد.

سرعت بالا: فرز فرم با سرعت بالا عمل می‌کند که باعث کاهش زمان تولید قطعات می‌شود.

کاربرد گسترده: فرز فرم در انواع صنایع از جمله خودروسازی، هواپیماسازی، صنعتی، ساخت و ساز و غیره کاربرد دارد.

قابلیت انجام کارهای مختلف: فرز فرم می‌تواند برای انجام کارهای مختلف مانند حکاکی، حذف مواد زائد، تراشیدن، برش و غیره استفاده شود.

مدیریت آسان: مدیریت فرز فرم نسبتاً ساده است و نیاز به تجهیزات و ابزارهای پیچیده‌ای ندارد.

بهره وری اقتصادی: استفاده از فرز فرم به دلیل سرعت بالا و قابلیت انجام کارهای مختلف، بهره وری اقتصادی را برای صنایع مختلف فراهم می کند.

با توجه به مزایای فوق، فرز فرم به عنوان یکی از ابزارهای مهم در صنایع مختلف محسوب می‌شود.

ترکیب ‌فرز فرم ها از چه جنسی است؟

فرز فرم ها از مخلوطی از کاربید تنگستن ساخته می‌شوند و کبالت چسب نگهدارنده کاربیدها هستند و کاربیدها سخت ‌تر از فلزات دیگر است و قابلیت استفاده در سرعت‌های بالا خطر استفاده را کاهش می‌دهد

انواع فرز فرم:

مدل های فرز فرم با 2 روش استاندارد از هم متمایز می‌شوند. یکی شکل و تیپ سر آنها که با کلمه Shape و Type به همراه یک حرف انگلیسی از A تا حرف N از یکدیگر جدا خواهند شد. و روش دوم دسته بندی تفاوت نوع تیغ آن هاست .این درست است که همه فرز فرم ها کار سایش و پولیش را انجام می‌دهند اما هر فرز فرمی در هر شکلی برای همه کارها مناسب نیست. در روش اول دسته بندی که با حروف انگلیسی جداگانه و مشخص و طبق استاندارد مشترک جهانی ارائه شده، هر فرم و تیپ سر بیانگر حالتی از شکل هندسی بوده و در نتیجه کارکرد آن مدل فرز فرم روی برخی سطوح و قسمت‌های مختلف قطعه کاری تفاوت خواهد داشت.

  فرز فرم استوانه بدون کف زن:

 فرز فرم استوانه ای به انگلیسی Cylindrical بدون کف زن معروف است. سر این فرز فرم دارای یک استوانه بوده که قسمت بالایی و سقف آن صاف است و عاج ندارد. به این منظور که نوک صاف ابزار چون دندانه ندارد پس کاربردی نداشته و تنها از قسمت‌های کناری و عاج دار آن استفاده می‌شود. از فرز فرم استوانه بدون کف زن برای پرداخت لبه های بیرونی شیار و مسطح کردن و مساوی کردن دو لبه و سطح بیرونی قطعه استفاده می‌شود.

 فرز فرم استوانه کف زن:

این فرز فرم شبیه به فرز فرم قبلی (بدون کف زن ) می باشد با این تفاوت که سقف سر این فرز فرم استوانه ای دارای عاج و دندانه است. پس به این ترتیب قابلیت استفاده روی کف قطعه مورد نظر را هم دارد و علاوه بر قسمت جانبی فرز فرم، بالای سر این مدل هم امکان سایش خواهد داشت. فرز فرم استوانه ای کف زن برای اصلاح همزمان دیواره درونی و کف شیارهایی که زاویه شکسته و قائمه دارند کاربرد دارد.

 فرز فرم استوانه سر گرد:

این نوع فرز فرم از فرز فرم استوانه ای گرد بوده که در قسمت کناره‌ها صاف اما نوک ابزار به جای سر صاف دارای سر نوک گرد عاج دار است و با توجه به شکل فرز فرم، برای سایش زوایای 90 درجه منحنی به کار می‌آید.

فرز فرم کروی:

نوع بعدی به فرز فرم گرد توپی یا کروی به انگلیسی Ball یا Spherical می‌رسد که با شناسه فنی فرز فرم معروف است. همانطور که از نامش مشخص است دارای نوک گرد و کوچکتر از استوانه ای بوده و برای خمیده کردن و دادن فرم منحنی روی سطوح صاف کاربرد دارد.

 فرز فرم بیضی:

دسته بعدی نوع بیضی یا Oval نام دارد که در جهان صنعت با نام فرم بیضی شناخته شده است. سر این ابزار کمی شبیه به نوع سرگرد است با این تفاوت که کناره‌های آن بجای شکل صاف و کشیده، دارای منحنی رو به بیرون است. کاربرد فرز فرم بیضی بیضی برای پولیش و سایش درون شیارهایی است که سطح مقطعی خمیده و منحنی دارند.

 فرز فرم کله قندی:

شکل فرز فرم کله قندی  این فرز فرم در جهان به اسم درختی سر گرد تعریف می‌شود اما در ایران با نام کله قندی کوتاه شناخته می‌شود چرا که تیپ و فرم نوک آن کاملا شبیه به کله قندهای قدیمی است. این نوک با پایه پهنی شروع شده و هر چه به سمت نوک سر می‌رویم از قطر آن کاسته می‌شود. استفاده از این شکل سر برای سابیدن درون و دل یک زاویه و گوشه خمیده است که با دیگر فرز فرم ها امکان دسترسی به آن زاویه و گوشه دشوار خواهد بود.

 فرز فرم مخروطی:

این شکل از فرز فرم مخروطی شبیه به گروه قبلی است با این فرق که نوک تیزی دارد و سر گرد نیست. فرز فرم مخروطی در جهان با نام درختی نوک تیز یا گلوله ای هم شناخته شده و برای اصلاح و پلیسه گیری رزوه، دندانه و خطوط برش خورده قابل استفاده است.

 فرز فرم تخم مرغی:

فرز فرم تخم مرغی دارای نوک خمیده و دیواره حجیم شده است. اما در واقع در استاندارد دنیا فرز فرم تخم مرغی به نام Flame یا Torch شعله ای شناخته می‌شود چرا که شکل سر آن شبیه به شعله آتش کبریت یا گلوله فشنگ است. به دلیل دیواره خمیده بلند با زاویه باز سر این فرز فرم، کاربرد این مدل برای سایش و فرم دادن سطوح با انحنای پهن داخلی یا بیرونی قطعات مفید خواهد بود.

 فرز فرم خزینه 60 درجه:

فرز فرم خزینه کاری چندان پر کاربرد نیست چرا که تنها برای پروژه‌ها و خزینه کردن سوراخ‌های حساس و مخصوص به کار می‌روند. فرز فرم خزینه 60درجه  با سر زاویه 60 درجه ارائه می‌شود به این معنا که با قرار گرفتن روی سوراخ دریل کاری شده، سطح سوراخ را تا زاویه 60 درجه خزینه و باز می‌کند.

فرز فرم خزینه 90 درجه:

نوع دیگری از فرز فرم خزینه شبیه به دسته قبلی است و کارگیری با پهنا و زاویه ی قائمه و 90 درجه دارد. سوراخ خزینه شده با آن تا زاویه 90 درجه باز شده و باعث می‌شود تا سر پیچ یا وسیله قرار گرفته در درون سوراخ با میزان بیشتری در دل قطعه بخوابد.

 فرز فرم کله قندی کارگیر بلند:

مدل بزرگتر شبیه فرز فرم کله قندی دسته ی قبلی که نام برده شد است  که به جای یک سر کوتاه دارای سری بلند بوده و در دنیا به نام مخروطی سر گرد شناخته می‎‌شود و در ایران فرز فرم کله قندی کارگیر بلند  نام دارد. از آن جا که سر این فرز فرم ترکیب دو فرز فرم کله قندی و فرز فرم مخروطی است، این مدل به نام فرز فرم مخروطی کله قندی بلند هم معروف است. کارکرد آن شبیه به همان فرز فرم کله قندی کوتاه است با این تفاوت که دسترسی بیشتری به عمق گوشه دارد و همزمان می‌تواند کناره زاویه داخلی را هم بسابد.

 فرز فرم مخروطی تیز:

سر ابزار با پایه‌ای پهن شروع شده و با شیب و زاویه‌ای تند به نوک تیز آن می‌رسد. کاربرد این نوع فرز فرم مخروطی برای نشانه گذاری و سایش کنترل شده توسط نوک ابزار روی نقاط مشخص داخلی و بیرون قطعه مثل چرخ دنده ها و… است.

 فرز فرم چتری:

یکی دیگر از مدل‌های خاص که در جهان صنعت با نام مخروطی شناخته شده اما در ایران نام فرز فرم چتری دارد. سر این ابزار کاملا برعکس نوع مخروطی از نازک به پهن تغییر می‌کند و نوک آن با عرض بیشتر و دارای سقف بدون عاج است. از فرز فرم چتری  برای دسترسی های سخت و پلیسه گیری و ساب سطح زیرین و دشوار در زوایای تند و پنهان قطعه استفاده می‌گردد.

 فرز فرم دیسکی T و Y:

آخرین گروه به نوع فرز فرم Rim دیسکی تخت یا به عبارت دیگر فرز فرم T و فرز فرم Y اشاره دارد. شکل سر هر دوی آنها شبیه به یک صفحه سی دی پهن بوده که قسمت عرض و کناری آن دارای آج است. اما تفاوت فرز فرم Tو Y در این است که مدل T با عرض و پهنای بدون زاویه ارائه می‌شود اما فرز فرم Y در قسمت لبه خود دارای انحنا و خمش زاویه رو به بیرون است. دندانه‌های این بخش برای پرداخت شیارها و خزینه کردن لبه، پلیسه گیری عمق خطوط حک شده روی شفت و محور و دیگر محصولات مشابه مناسب است.

انواع تیغ برش فرز فرم:

بعد از بررسی شکل هندسی سر فرز فرم ها به انواع آن ها بر اساس نوع تیغه می‌رسیم. استایل و طراحی عاج این ابزارها در کار بسیار مهم است… در واقع هر کاربر به غیر از فرم سر، باید برای جنس قطعه کاری خود، عاج مورد نظر و درست را تهیه کند چرا که فرز فرم ها با توجه به شکل تیغه و عاج خود، تنها روی برخی اجسام و اجناس مفید خواهند بود.